Tematem XVII Konkursu był projekt koncepcyjny toalety publicznej w Parku Zachodnim we Wrocławiu. Zwyciężył projekt autorstwa Aleksandry Zalewskiej, Anny Siwiec i Joanny Ejzler, studentek wydziału architektury we Wrocławiu.
Park Zachodni to około 75 hektarów. Położony jest w obrębie ulic Lotniczej, Milenijnej i Popowickiej, pomiędzy dużymi osiedlami mieszkaniowymi wybudowanymi w latach 70. ubiegłego stulecia. Stanowi dla mieszkańców tych osiedli miejsce rekreacji nie tylko weekendowej. Przyciąga ich tutaj zarówno piękne, naturalne otoczenie, jak i atrakcyjne miejsca zabaw dla dzieci, boisko do gier sportowych, a przede wszystkim powiązanie z polaną widokową w starorzeczu Odry.
Partnerem Konkursu 2015 był SARP Wrocław.
Prace konkursowe oceniło jury w składzie:
Organizatorzy oczekiwali od projektu koncepcyjnego wolnostojącego obiektu, którego forma zostanie harmonijnie dopasowana do charakteru Parku Zachodniego, oraz jego drzewostanu i bujnej zieleni. Obiekt powinien być uzupełniony o dodatkowe elementy lub funkcje przydatne dla osób korzystających z toalety lub wypoczywających w parku – zadaszenie chroniące przed deszczem, stojak na rowery oraz zdrój dla ludzi i zwierząt.
Najwyższą ocenę jury i Grand Prix konkursu zdobył projekt Aleksandry Zalewskiej, Anny Siwiec oraz Joanny Ejzler. Laureatki Aleksandra Zalewska i Anna Siwiec są studentkami Wydziału Architektury na Politechnice Wrocławskiej, zaś Joanna Ejzler jest absolwentką Wyższej Szkoły Humanistycznej we Wrocławiu na kierunku architektura wnętrz. Zwycięski projekt jest koncepcją wielofunkcyjną, naturalnie wkomponowaną w przestrzeń parkową. Centrum kompozycji stanowi drzewo będące przestrzennym i symbolicznym odnośnikiem projektu.
Grand Prix „Łazienka 2015” – 20 000 zł Praca nr 19, godło 7208 Autorzy: Aleksandra Zalewska, Anna Siwiec, Joanna Maria Ejzler - Bolesławiec, Legnica
Koncepcja oparta jest o pomysł związany z parkową lokalizacją. wprzęgający w przestrzeń toalety drzewo, które będzie stanowić centrum kompozycji, a jednocześnie przestrzenny i symboliczny odnośnik.
Zasada przyjęta dla zespołu toalet jest prosta i skromna, dostosowana do koniecznej intymności użytkowania przestrzeni przy zapewnieniu zadanej funkcji kulturalnej, efektownej i eleganckiej oprawy. Układ otwarć brył sprzyja przewietrzaniu, zadaszenia gwarantują ochronę przed trudnymi warunkami pogodowymi.
Budynek oferuje wygodną i kameralną możliwość skorzystania z toalet wszystkim użytkownikom pieszym i rowerzystom, matkom z dziećmi i osobom niepełnosprawnym, zapewniając dyskrecję i wygodę. Pomieszczenie toalety dla użytkowników wózków inwalidzkich oraz tzw. „przewijak“, przed którym mogą oczekiwać wózki dziecięce, mają odpowiednie przedpole pozwalające na swobodę ruchów.
Zwraca uwagę stonowana architektura, która ma formę walca – kształtu neutralnego i dostosowanego do organicznego otoczenia parku.
Niedrogie i łatwe w utrzymaniu materiały wykończeniowe będą stanowić dobre tło dla efektownie zaproponowanego oświetlenia, które wieczorem i w nocy będzie wzbogacać przestrzeń ogrodu.
Wyróżnienie I stopnia – 8000 zł Praca nr 3, godło 2601 Autorzy: Martyna Lenart-Zygmunt, Jakub Zygmunt - Mysłowice
Wyróżnienie przyznano za formę odbiegającą od przyjętych standardów dla tego typu obiektów oraz modułowe rozwiązania ułatwiające dopasowanie do istniejących warunków i potrzeb.
Moduły obiektu swoim kształtem nawiązują zarówno do strzelistych drzew iglastych jak i czapek wrocławskich krasnali. Drzewa iglaste dominują na tym fragmencie działki, co autorzy przeanalizowali w swoim opracowaniu. Widoczne z daleka śnieżnobiałe strzeliste ostrosłupy o wysokości prawie 11 metrów, budziłyby zainteresowanie szczególnie osób odwiedzających park po raz pierwszy. A może właśnie dla tych ciekawych form Park Zachodni zyskałby wielu nowych gości?
Jury wyraża uznanie dla autorów, którzy w twórczy sposób podeszli do wpisania obiektu w otoczenie parkowe.
Wyróżnienie II stopnia – 4000 zł Praca nr 17, godło 7038 Autorzy: Katarzyna Siedlecka, Mikołaj Adamus - Kraśnik, Sopot
Praca proponuje jasny układ funkcjonalny i elegancką prostotę formy, wpisującą się w przestrzeń parku.
Zadaszenie łączące dwie kubatury zapewnia miejsce schronienia i odpoczynku zachęcając do „spojrzenia na park z innej perspektywy“. Rozwiązanie wymaga jednak korekty wielkości całości założenia, które w odniesieniu do przestrzeni i potrzeb funkcjonalnych wydaje się zbyt monumentalne.
Wyróżnienie równorzędne III stopnia – 2000 zł Praca nr 1, godło 1577 Autorzy: Robert Witczak - Radwanice
Wyróżnienie przyznano za trafne zinterpretowanie i wpisanie obiektu w kontekst Parku Zachodniego we Wrocławiu, będącego miejscem spacerów i wypoczynku mieszkańców.
Projektowany budynek w harmonijny sposób wpisuje się w otoczenie nie dominując go. Ukształtowana przestrzeń sfery wejściowej jest intymna, a jednocześnie dostępna i widoczna. Forma powstała przez ustawienie ściany pod kątem nadaje obiektowi lekkości i dynamiki, niestety rzutuje ona w negatywny sposób na funkcję – problematyczna wydaje się być zbyt mała strefa wejściowa.
Jury docenia wrażliwość autora widoczną zarówno w formie budynku jak i graficznym opracowaniu projektu.
Wyróżnienie równorzędne III stopnia – 2000 zł Praca nr 8, godło 3451 Autor: Łukasz Chabiniec - Żmigród
Praca jest ciekawą próbą zmierzenia się z odwiecznym problemem wprowadzenia obiektów w przestrzeń krajobrazu w sposób dla tego krajobrazu niezauważalny.
„Architektura tła” opiera się na jednoczesnym znikaniu obiektu obrośniętego zielenią przy zachowaniu informacji o jego położeniu i tę rolę spełnia „kolumnada” podtrzymująca zadaszenie, jako przekrycie strefy wejściowej. Bardzo proste i czytelne rozwiązanie samych bloków sanitariatów. Korzystne jest także zlokalizowanie po obu stronach stref przeznaczonych dla użytkowników parku, jako potencjalne schronienie w przypadku załamania pogody, a także miejsce dla rowerów, wózków itp.
Idea utrzymania jak największej płaszczyzny zielonych ścian spowodowało zapewne stworzenie bardzo małej strefy wejściowej dla obu sanitariatów (damskiego i męskiego) zlokalizowanych w środku obiektu, a także konieczność przechodzenia do nich z obu skrajnych pomieszczeń z relatywnie wąskiej strefy wejściowej. Za pozytyw pracy uznano bardzo proste środki wyrazu, wzmacniające czytelność przekazu, małą liczbę rodzajów użytych materiałów oraz nieskomplikowaną konstrukcję umożliwiającą bezproblemową realizację, a także późniejsze utrzymanie.
Mankamentem zielonej ściany jest jednak utrzymanie jej w dobrym stanie na dość wąskim przejściu, z uwagi na potencjalnie duży ruch, a także ze względu na zacienianie spowodowane zadaszeniem. Wątpliwości budzą także duże przeszklenia po drugiej stronie wejścia. Zastosowanie doświetlenia górnego pozwoliłoby wyeliminować przeszklenia wzmacniając główny ideę czyli zieloną ścianę.
Wyróżnienie równorzędne III stopnia – 2000 zł Praca nr 16, godło 6787 Autor: Łukasz Piecha, Marcin Hilmer - Ruda Śląska, Bytom
Jury postanowiło wyróżnić pracę będąc pod dużym wrażeniem jakości rozwiązań projektowych i poszanowania kontekstu zaprezentowanego przez autorów.
Doceniono także bardzo wyważoną lokalizację pawilonu, który budując zaplecze funkcjonalne parku, jednocześnie stoi w jego tle, nie manifestując nadmiernie swoje obecności. Ta wszechobecna w nagrodzonej pracy „lekkość bytu” została dodatkowo wzmocniona poprzez bardzo umiejętne posadowienie pawilonu, który lewitując na drewnianym podeście nawiązuje do największych klasyków historii architektury.
Wnętrza utrzymane w dużej dyscyplinie formalnej, dodatkowo wzmacniają poczucie klarowności i czystości formy. Wspomaganie funkcji toalet, poprzez dodatkowe przestrzenie i urządzenia publiczne (siedziska, zdrój, parking rowerowy) podnosi atrakcyjność obiektu, czyniąc go istotnym punktem na mapie rekreacyjnej tej części miasta.
Modularny układ, szkieletowa konstrukcja i kompozycja wewnętrznego patia tylko podkreślają wcześniej opisane, konsekwentne działania. Dobrze skrojone, nie epatujące nadmiarem wnętrza, świetnie korespondują z zewnętrznym odczuwaniem obiektu.
W zasadzie jedynym istotnym mankamentem pracy w oczach Jury jest decyzja o zastosowaniu okładziny z luster jako zewnętrznego poszycia obiektu. Materiał ten jednocześnie idealnie odbijając kontekst parku, jest w tym samym czasie bardzo sztucznym i obcym formalnie tworzywem. Wątpliwości dopełnia fakt, że w swej naturze jest bardzo mało odporny na zachowania, które niestety często towarzyszą funkcją zlokalizowanym poza ścisłym dozorem. Ponieważ jest to jedna z podstawowych decyzji projektanta, Jury zdecydowało o przyznaniu wyróżnienia.
Wyróżnienie Internautów – 2000 zł Godło 2984 Autor: Szymon Malinka, Eliza Masek, Amelia Muskała, Natalia Gruszczyńska - Gliwice